მეცნიერების საერთაშორისო დღე არის
გაერთიანებული ერების
განათლების, მეცნიერებისა და
კულტურის ორგანიზაციის (იუნესკოს, UNESCO) მიერ ინიცირებული ღონისძიება, პირველად
ეს იდეა
1999 წელს ბუდაპეშტის მეცნიერების მსოფლიო
კონფერენციაზე გაჟღერდა,
სადაც განიხილეს შესაძლებლობა, იუნესკოს მსოფლიო
სამეცნიერო საზოგადოებასთან თანამშრომლობით,
ყოველწლიურად განემტკიცებინა ვალდებულება მეცნიერებისა და
ახალი მეცნიერული ცოდნის შექმნის,
გამოყენებისა და
გავრცელების შესახებ.
მაშინ ბუდაპეშტის კონფერენციის დეკლარაციაში ჩაიდო იდეის
შესრულებისთვის აუცილებელი ჩარჩო რეკომენდაციები. 2001 წელს იუნესკომ გააკეთა
განაცხადი მეცნიერების საერთაშორისო დღის აღნიშვნის აუცილებლობის შესახებ, რაც მსოფლიოში მშვიდობის უზრუნველყოფასა და განვითარებას უნდა მომსახურებოდა. 2002 წლის 10 ნოემბერს, იუნესკოს ეგიდით, მსოფლიოში პირველად აღინიშნა მეცნიერების მსოფლიო დღე მშვიდობისა და განვითარებისთვის. დღესასწაულში მონაწილეობდა მრავალი ქვეყანა, სამთავრობო, მთავრობათაშორისი და არასამთავრობო ორგანიზაციები, იუნესკოს ეროვნული კომისიები, სამეცნიერო და კვლევითი ინსტიტუტები, პროფესიული ასოციაციები, მედია, მეცნიერების სკოლები. ამის შემდეგ შეიქმნა მრავალი კონკრეტული პროექტი, პროგრამა და დაფინანსება მეცნიერებისთვის მთელი მსოფლიოს მასშტაბით. მათ შორის ერთ-ერთ ეფექტურ პროექტად ითვლება სამეცნიერო თანამშრომლობის გაღრმავება კონფლიქტურ რეგიონებში მცხოვრებ მეცნიერებს შორის.
მეცნიერების საერთაშორისო დღის აღნიშვნა მთელი მსოფლიოს მასშტაბით ხდება და იგი დასაბუთებულია მეცნიერებისა და მეცნიერის როლის მნიშვნელობით მდგრადი საზოგადოებეების ჩამოყალიბების, მეცნიერული მიღწევების დისემინაციის, მოქალაქეების ინფორმირებისა და მეცნიერულ კვლევა-ძიებაში ჩართვის აუცილებლობით. ამ თვალსაზრისით, მეცნიერების მსოფლიო დღე მშვიდობისა და განვითარებისთვის შესაძლებლობას იძლევა ფართო საზოგადოებას აჩვენოს მეცნიერების აქტუალობა და მნიშვნელობა საზოგადოებრივ ცხოვრებაში, ჩართოს ისინი სამეცნიერო დისკუსიებში, რასაც მთელი მსოფლიო მასშტაბით მშვიდობისა და განვითარების უნიკალური პერსპექტივა მოაქვს.
2023 წლის აგვისტოში გაეროს გენერალურმა ასამბლეამ (UNGA)
2024-2033 წლები გამოაცხადა მდგრადი განვითარების მეცნიერებათა საერთაშორისო ათწლედად. იუნესკოს ხელმძღვანელობით, ეს ათწლეული მიზნად ისახავს სამეცნიერო დისციპლინების ფართო სპექტრის მობილიზებას, მათ შორის საბაზისო და გამოყენებითი მეცნიერებების, სოციალური, ჰუმანიტარული, განათლების მეცნიერებების, აგრეთვე ინტერდისციპლინარული და განვითარებადი სფეროების, რათა ხელი შეუწყოს ტრანსფორმაციულ ცვლილებებს საზოგადოებებში, ეკონომიკასა და გარემოში. მეცნიერული წიგნიერების ხელშეწყობით, ეროვნულ მთავრობებს, გაეროს სააგენტოებს, კერძო სექტორსა და სამოქალაქო საზოგადოებას შორის წახალისდება თანამშრომლობა, ათწლეულის მანძილზე გაძლიერდება მეცნიერების როლი მდგრადი განვითარების მიზნების მისაღწევად და შეიქმნება ყველასთვის უსაფრთხო, კეთილდღეობა. იუნესკო
კატეგორიულად მოუწოდებს
ყველას, შეუერთდნენ მეცნიერების მსოფლიო
დღის აღნიშვნას
მშვიდობისა და
განვითარებისათვის, ამ დღეს საკუთარი
ღონისძიების ან
აქტივობის ორგანიზებით.
სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, ბოლო ოთხი
წელია აღნიშნავს მეცნიერების საერთაშორისო
დღეს და
ტრადიციად იქცა
ამ დღეს
წლიური სამეცნიერო - კვლევითი ანგარიშების წარდგენა
და სამომავლო
გეგმების განხილვა.
გამონაკლისი იყოს 2023 წლის მეცნიერების საერთაშორისო დღე, როცა მთელი ღონისძიება Horizon Europe-ს ეროვნული
ოფისის შესაძლებლობების განხილვას მიეძღვნა. ეს დღე მიმდინარე
წელსაც აღინიშნა.
11 ნოემბერს სოხუმის
სახელმწიფო უნივერსიტეტის მიერ ორგანიზებული მეცნიერების საერთაშორისო დღე სოხუმელ
მეცნიერებს მიულოცეს
საქართველოს განათლების, მეცნიერებისა და ახალგაზრდობის სამინისტროს მეცნიერების განვითარების დეპარტამენტის მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების სამმართველოს უფროსმა
ბატონმა მინდია
ოკუჯავამ, სოხუმის
სახელმწიფო უნივერსიტეტის რექტორმა, პროფ, ზურაბ ხონელიძემ,
სამეცნიერო კვლევებისა და განვითარების დეპარტამენტის უფროსმა,
ასოც. პროფ.
ლია ახალაძემ,
ხარისხის უზრუნველყოფის
სამსახურის უფროსმა
ასოც. პროფ.
რომეო გალდავამ,
საგარეო ურთიერთობებისა და კულტურათაშორისი კომუნიკაციების სამსახურის უფროსმა, ასოც. პროფ. ინდირა ძაგანიამ.
მისალმების შემდეგ გაიმართა სსუ სამეცნიერო კვლევებისა და განვითარების დეპარტამენტისა და Horizon Europe-ს ოფისის მიერ შექმნილი ვიდეოს „სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის სამეცნიერო კავშირები“, ჩვენება. ვიდეო - მასალაში აისახა სსუ-ს მეცნიერთა თანამშრომლობა მსოფლიოს სხვადასხვა კვლევით ცენტრებთან ოთხი ძირითადი მიმართულებით: საერთაშორისო სამეცნიერო და საგანმანათლებლო პროექტები, საერთაშორისო პუბლიკაციები, საერთაშორისო კონფერენციები, აკადემიური და სტუდენტური გაცვლითი პროგრამები და მობილობა.
სამეცნიერო - ანალიტიკური სესიის დაწყებამდე რექტორმა, პროფ. ზურაბ ხონელიძემ უნივერსიტეტის ღვაწლმოსილი მეცნიერები საპატიო სიგელებით დააჯილდოვა და ჯანმრთელობა და ნაყოფიერი საქმიანობა უსურვა. უნივერსიტეტის სახელით მრავალწლიანი აქტიური სამეცნიერო - კვლევითი საქმიანობისთვის დაჯილდოვდნენ: ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტის პროფესორები: ლუარა სორდია, ზურაბ პაპასქირი, თეიმურაზ გვანცელაძე, ტიტე მოსია; საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა, მათემატიკის, ფარმაციისა და ტექნოლოგიების ფაკულტეტის პროფესორები: ზურაბ ლომთათიძე, მელორ ალფენიძე, ოთარ ჭკადუა, ზურაბ ფაჩულია; ბიზნესისა და სოციალურ მეცნიერებათა ფაკულტეტის პროფესორები: ზურაბ ლიპარტია, გურამ აბესაძე, ჯანი ზარანდია; განათლების მეცნიერებათა ფაკულტეტის პროფესორები: ჯემალ ჯინჯიხაძე და გულნაზ ხუხუა. შერჩევის სტრატეგია დაეფუძნა კრიტერიუმებს: უნივერსიტეტის სახელით მრავალწლიანი სამეცნიერო საქმიანობა, ბოლო ოთხი წლის მანძილზე წარმოდგენილი სამეცნიერო ანგარიშების ვალიდურობა, საერთაშორისო აკადემიურ სისტემაში ჩართულობა, სამეცნიერო-კვლევითი ხასიათის შრომების, მონოგრაფიებისა და სახელმძღვანელოების რაოდენობა, საერთაშორისო და ეროვნულ-სამეცნიერო კონფერენციებში ჩართულობა, ციტირების ინდექსი.
სამუშაო სესიაზე დეპარტამენტების ხელმძღვანელებისა და ფაკულტეტის დეკანების მიერ წარმოდგენილი იქნა ანალიტიკური ხასიათის მოხსენებები: საერთაშორისო პროექტები და საერთაშორისო მობილობა სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტში - ასოც. პროფ. ინდირა ძაგანია, გაეროს ინიცირებული მდგრადი განვითარების მეცნიერებათა საერთაშორისო ათწლედის
(2024-2033 წწ) ძირითადი მიმართულებები და არსებული ვითარების სპექტრული ანალიზი - ასოც. პროფ. ლია ახალაძე, სამართლისა და დიპლომატიის ფაკულტეტის სამეცნიერო საქმიანობა 2024 წელს, გამოწვევები და პერსპექტივები - პროფ. ვეფხვია გვარამია, საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა, მათემატიკის, ფარმაციისა და ტექნოლოგიების ფაკულტეტის 2024 წ. სამეცნიერო საქმიანობის ანგარიში- ასოც. პროფ. ნესტან კეკელია, ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტის სამეცნიერო საქმიანობა ერთი წლის მანძილზე - Swot - ანალიზი - ასოც. პროფ. მარინე ტურავა, ბიზნესისა და სოციალურ მეცნიერებათა ფაკულტეტი ერთი წლის გადასახედიდან - კონტენტ - ანალიზი - ასოც. პროფ. ირმა დიხამინჯია, განათლების მეცნიერებანი სამეცნიერო დიაპაზონში - ასოც. პროფ. თამარ შინჯიაშვილი. დეპარტამენტების ხელმძღვანელებმა და ფაკულტეტების დეკანებმა განიხილეს 2024 წლის ძირითადი მიღწევები, განსაკუთრებული ყურადღება დაუთმეს სამოქმედო გეგმებსა და სამომავლო გამოწვევებს.